De play-offs van 2023 zullen niet snel vergeten worden in het Friese Hardegarijp. Voor VV Hardegarijp (VVH) waren de play-offs van het seizoen 2022/2023 een emotionele rollercoaster, waar nog lang over nagepraat zal worden in het dorp. Euforie na een gewonnen derby, slopende verlengingen in tropische omstandigheden, en als klap op de vuurpijl een juridische strijd met de KNVB over een arbitrale misser. De maand juni, waarin dit alles zich afspeelde, had zeker niet misstaan in een voetbalserie á la Sunderland ‘Til I Die. Cameraploegen van Netflix hebben het dorp natuurlijk nooit bezocht, maar die van Hart van Nederland en andere landelijke en lokale media wel. En dat allemaal voor een doodgewone Friese club uit de 2de klasse!
Hardegarijp ligt op de grens tussen het Heerenveen- en Cambuurgebied, een rustig dorp met ongeveer 5000 inwoners. Het dorp bevindt zich in een overgangsgebied tussen twee culturen: de wat meer stadse Leeuwardercultuur en de ‘typische’ Friese plattelandscultuur. Dit vertaalt zich ook naar de clubvoorkeuren van de Hardegarijpers: ongeveer 70% support Cambuur, terwijl 30% Heerenveen steunt.
De voetbalclub VV Hardegarijp speelt een grote rol in het sociale leven van het dorp. De club heeft vijf seniorenelftallen, die op zaterdag vaak voor een bruisende derde helft zorgen. Toen het eerste elftal zich in het voorjaar van 2023 kwalificeerde voor de nacompetitie – na een ongekende eindsprint waarmee directe degradatie werd afgewend – besloot het dorp massaal achter hun lokale trots te gaan staan.
Eerste ronde: gelijk een derby!
Emoties van een play-off wedstrijd en het sentiment van een burenruzie vormen een garantie voor een historische middag. Deze formule was van toepassing op de wedstrijd die VVH op zaterdag 3 juni 2023 in buurdorp Rijperkerk speelde. Een derby tegen Rijperkerk is al beladen genoeg, los van de degradatiestress. Begin jaren ’10 probeerden beide clubs te fuseren onder de naam HRC (Hardegarijp-Rijperkerk-Combinatie). Zoals verwacht duurde deze fusie niet lang; de onenigheid zorgde voor nog meer rivaliteit tussen de buren.
Na de mislukte fusie is de derby niet vaak meer gespeeld, omdat Rijperkerk normaal gesproken een paar niveaus lager speelt dan Hardegarijp. In het seizoen 2022/2023 kwam VV Rijperkerk uit in de 3de klasse en had zich geplaatst voor de nacompetitie, wat hen de kans gaf om te promoveren en vooral om de buurman te laten afdalen naar de 3de klasse!
Op de website van VV Hardegarijp stonden voor de derby twee mededelingen:
- Kom op de fiets, want parkeerplekken zijn schaars.
- Vuurwerk is verboden!
De eerste mededeling werd opgevolgd, want het sportveld van Rijperkerk ligt op hooguit 10 minuten fietsen van Hardegarijp. De tweede mededeling werd uiteraard genegeerd: voor de derby werden fakkels en rookbommen besteld, en ook het nodige (Poolse) knalwerk werd niet bewaard tot 31 december.
It Prottersnêst (het sportcomplex van Rijperkerk) was zelden zo druk geweest als die bewuste dag. Het 750 inwoners tellende dorp stond vol met auto’s en fietsen, want iedereen was op de derby afgekomen. Stickers met het opschrift “VVH On Tour”, speciaal gedrukt voor de aankomende derby, waren overal te zien. De wedstrijd leefde enorm in de wijde omtrek.
Heerenveen of Cambuur telt even niet, alleen VVH!
Al voor de aftrap waren veel toeschouwers getuige van een waar spektakel. Langs het veld staken de Rijperkerkers blauwe en witte rookbommen af, conform de clubkleuren van VV Rijperkerk. Aan de kant van Hardegarijp werd ook vuurwerk afgestoken, en tot mijn verbazing stonden Heerenveen- en Cambuursupporters zij aan zij. De lokale trots zorgde voor een ongekende eenheid.
De spelers van beide partijen waren duidelijk onder de indruk van het volle sportpark, het vuurwerk en de media-aandacht. Enkele (aangeschoten) VVH-supporters probeerden zelfs liederen in te zetten: “Rode shirtjes, zwarte broekjes, hee hee!” klonk spontaan vanaf de Hardegarijpzijde. Ook werd er enthousiast op reclameborden en prullenbakken geslagen om extra geluid te produceren.
Rijperkerk pakte als eerste de voorsprong, maar al snel werd duidelijk dat Hardegarijp een klasse hoger speelde. Uiteindelijk liep de club uit naar een 2-4 overwinning. Bij de beslissende goal was de ontlading gigantisch; sommige supporters renden zelfs het veld op om te vieren met de doelpuntenmaker.
Het hele dorp leeft toe naar de volgende ronde
De spelers van Heerenveen en Cambuur lagen inmiddels al lang en breed op het strand; voetbalminnend Hardegarijp kon het profvoetbal dus volledig links laten liggen en zich vol overgave op de lokale FC storten. En dat gebeurde dan ook! Er werd een inzamelingsactie gehouden voor pyro: een bewonderingswaardig aantal leden van VVH maakte geld over voor rookbommen.
Zenuwslopende strijd tegen L.A.C. Frisia 1883
De volgende tegenstander van VVH is L.A.C. Frisia 1883. De club uit Leeuwarden is zeker geen grijze muis in het Friese amateurvoetbal. De club bestaat al (zoals de naam verraadt) sinds 1883! Daarnaast heeft Frisia een noemenswaardig aantal profs voortgebracht: Steven Berghuis, Mark Diemers en Reza Ghoochannejhad, etc.
De oude dame uit het Friese amateurvoetbal speelde die dag, net zoals VVH, voor lijfsbehoud in de 2e klasse. De Magere Weide (sportcomplex Frisia) was die dag daarom goed gevuld. Nadat wij de rookbommen uit de doneeractie, plus wat extra knal- en siervuurwerk, hadden afgestoken, kon de strijd beginnen! Na 90 minuten knokken voor elke meter stond het 1-1, en moesten de uitgeputte spelers nog minimaal 30 minuten doorbikkelen.
Voordat de verlenging begon, verhuisden enkele VVH-supporters van kant, om de keeper van Frisia te kunnen blijven provoceren. Gedurende de hele wedstrijd werd de keeper van Frisia verbaal uit de tent gelokt door enkele VVH-supporters. Of het uiteindelijk aan de verbale provocaties lag, weet ik niet, maar uiteindelijk kreeg de keeper van Frisia nog twee tegengoals om de oren. Na de beslissende 1-3 had het juichen aan de Hardegarijpkant wel iets weg van Engelse ‘limbs’.
Voor de lokale trots rijden we zelfs naar België!
Nog één laatste huzarenstukje werd gevraagd van de lokale helden. Om de spelers van het eerste elftal een extra hart onder de riem te steken, werd er nog maar eens een doneeractie opgezet. De mensen boekten massaal hun net geïncasseerde vakantiegeld over naar ‘de vuurwerkrekening’. Voor de aankomende finale konden we natuurlijk niet aankomen met wondertolletjes. Daarom besloten enkele Hardegarijpers af te reizen naar België voor een aantal siercakes. De expeditie vanuit Friesland naar België is een riskante dagreis, want een politiefuik dreigde roet in het eten te gooien. Gelukkig wisten de jongens – zonder proces-verbaal op zak – Hardegarijp te bereiken.
Koeien van nabijgelegen boer slaan op hol
Of het nu op de fiets, met de lijnbus of met de auto was, Hardegarijp verplaatste zich op 17-06-2023 massaal richting Opeinde. Daar was sportpark Douwekamp het decor van de finale tussen VV Hardegarijp en v.v. Heerenveense Boys. Naast supporters uit Heerenveen en Hardegarijp waren er ook veel neutrale toeschouwers aanwezig: men was nieuwsgierig of VVH de Houdini-act kon voortzetten, of dat Heerenveense Boys ‘eindelijk’ eens kon promoveren naar de 2e klasse.
Voorafgaand aan de wedstrijd waanden de spelers zich in een heksenketel: wij staken ons Belgische vuurwerk, plus enkele rookbommen, af en ook de Heerenveense Boys-supporters hadden een mooie actie met fakkels. De koeien van de nabijgelegen boer sloegen zelfs op hol van het kabaal!
Heerenveense Boys zat tot halverwege de 2e helft op rozen. Echter, een domme rode kaart gooide roet in het eten. De 2-0 voorsprong verdween met een man minder als sneeuw voor de zon. Na 90 minuten stond het 2-2 en mocht Hardegarijp zich ‘weer’ gaan opmaken voor een verlenging in warme omstandigheden.
Ook na 120 minuten was de stand gelijk. De daaropvolgende strafschoppenserie werd historisch: pas na 20 strafschoppen schoot de keeper van VVH zijn club naar handhaving. Wat volgde was een ouderwetse veldbestorming. Iedereen was door het dolle heen. Een Heerenveense Boys-speler werd het allemaal teveel en besloot zijn frustratie af te reageren op een cameraman. Het was een uiteenlopende mix van emoties onder de brandende juni-zon!
De roes van de overwinning maakt snel plaats voor een heftige kater
Eenmaal aangekomen in Hardegarijp ging de buitentap open. Spelers en supporters vierden samen de overwinning. Helaas duurde de overwinningsroes kort, en de daaropvolgende kater lang…
Voorafgaand aan de penaltyserie was de scheidsrechter vergeten te tellen. Hardegarijp had met 11 spelers deelgenomen aan de strafschoppenserie, maar dat hadden er 10 moeten zijn, omdat Heerenveense Boys door de rode kaart ook nog maar met 10 op het veld stond. Daarom accepteerde Heerenveense Boys de uitkomst van de penaltyserie niet!
Aan het onrecht dat hierop volgde kan ik veel woorden vuil maken, maar dat heeft weinig zin. Dat de KNVB-bestuurders in Zeist weinig waarde hechten aan de belangen van een amateurclub uit de provincie spreekt voor zich. Vanuit de ivoren KNVB-toren werd besloten dat de penaltyserie opnieuw gespeeld moest worden.
VVH kwam uiteraard in opstand tegen dit onrecht. De verantwoordelijkheid voor het naleven van de spelregels ligt bij de arbitrage, en dus uiteindelijk bij de KNVB. VVH spande zelfs een kort geding aan tegen de beslissing om de penaltyserie opnieuw te moeten spelen. De kop van het volgende artikel in de Leeuwarder Courant duidt perfect de arrogantie van de bond: “KNVB wil nieuwe strafschoppenserie voor het weekend gespeeld hebben, ongeacht de status van het beroep van Hardegarijp”. Zelfs een showproces in een dictatuur heeft meer kenmerken van rechtvaardigheid dan de beslissingen van onze landelijke voetbalbond!
Uiteraard pikten ook de landelijke media de situatie op. Hart van Nederland maakte een reportage over de penaltysoap. Doodnormale jongens, die in het dagelijks leven meester, stratenmaker, banketbakker of bouwkundestudent waren, kregen tegen wil en dank media-aandacht.
Uiteraard wint Heerenveense Boys de opnieuw gespeelde serie
Ondanks reeds genoemde bezwaren en praktische problemen – spelers hadden al een vakantie geboekt – werd de penaltyserie ergens in een Fries gehucht overgedaan. Uiteraard werd de strafschoppenserie opnieuw gespeeld achter gesloten deuren. Toch waren er op de desbetreffende doordeweekse dag veel Hardegarijpers hun vlaggenschip achterna gereisd. Tussen de spijlen van een hek zagen wij daar onze club (zoals gevreesd) bezwijken onder de druk…
Anderhalf jaar later overheerst vooral de trots op het gevoel van saamhorigheid
Het is inmiddels een dik jaar na de beruchte penaltysoap. Ik zie VVH worstelen in de voorbereiding op een nieuw seizoen in de 3e klasse. Tegelijkertijd realiseer ik me dat Heerenveense Boys een back-to-back promotie heeft behaald en in het seizoen 24/25 gaat deelnemen aan de 1e klasse. Heel even heb ik de gedachte: wat nou als we een rechtvaardige voetbalbond zouden hebben in dit land? Maar die gedachte verdwijnt snel wanneer ik terugdenk aan het gevoel van saamhorigheid, dat de KNVB ons niet heeft weten af te pakken. De charmes van het amateurvoetbal blijven hangen door het play-offavontuur: als VVH-supporter kun je gewoon met de fiets of lijnbus naar uitwedstrijden, heb je nog een persoonlijke band met de spelers, en bovenal wordt fanatisme niet bestraft door het bestuur van de club.
Dit gastartikel werd geschreven door Rick Van der Meer voor In de Hekken. Rick is ook te volgen is op Instagram.